Nơi trưng bày về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Tôn

Tôn Đức Thắng (1888–1980) là nhà lãnh đạo tiền bối của cách mạng Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam từ năm 1969 đến 1980. Ông sinh ngày 20/8/1888 tại An Giang, trong một gia đình nông dân yêu nước. Năm 1912, ông sang Pháp làm thợ máy và tham gia phong trào công nhân quốc tế. Năm 1919, ông tham gia cuộc binh biến của lính thủy Pháp tại Hắc Hải (biển Đen), ủng hộ Cách mạng Tháng Mười Nga — một sự kiện mang ý nghĩa quốc tế trong phong trào cộng sản.

Sau khi trở về nước, Bác Tôn tham gia phong trào công nhân và truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin. Năm 1930, ông bị thực dân Pháp bắt và kết án 20 năm tù, bị giam tại Côn Đảo suốt 17 năm. Trong tù, ông vẫn kiên trì tổ chức, lãnh đạo phong trào đấu tranh của tù chính trị.

Sau Cách mạng Tháng Tám 1945, ông đảm nhận nhiều trọng trách quan trọng trong chính quyền cách mạng, như Chủ tịch Tổng Công đoàn Việt Nam, Phó Chủ tịch nước (1960), và Chủ tịch nước sau khi Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời. Sau khi kế nhiệm Chủ tịch Hồ Chí Minh, ông trở thành Chủ tịch nước thứ 2 và cũng là Chủ tịch nước cuối cùng của chính thể Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, đồng thời là Chủ tịch nước đầu tiên của Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam. Tôn Đức Thắng cũng là một trường hợp đặc biệt khi nắm giữ chức vụ đứng đầu Nhà nước nhưng không tham gia Bộ Chính trị. Ông cũng là người đầu tiên được tặng thưởng Huân chương Sao Vàng – huân chương cao quý nhất Việt Nam. Ông qua đời ngày 30/3/1980, để lại hình ảnh người chiến sĩ cộng sản kiên trung, mẫu mực và khiêm tốn đúng như lời Hồ Chủ Tịch đã ca ngợi: "gương mẫu đạo đức cách mạng, suốt đời cần kiệm liêm chính, suốt đời hết lòng hết sức phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân".

Các di tích gắn liền với cuộc đời Bác Tôn ở TPHCM có thể kể đến: Xưởng cơ khí 323, trong Xí Nghiệp Ba Son Ba Son là nơi Chủ tịch Tôn Đức Thắng từng làm thợ và hoạt động cách mạng trong hai thập niên đầu của Thế kỷ XX (có thể đến đây bằng cách đi bộ lên từ ga Metro Ba Son); Đình Bình Đông (số 2491/25 đường Phạm Thế Hiển, Quận 8) là nơi Chủ tịch Tôn Đức Thắng chọn làm cơ sở cất giấu tài liệu tuyên truyền cách mạng, hội họp và tập luyện võ thuật của hội viên Công hội và hội viên Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên vào những năm 1920 - 1929; Trường Cao đẳng (65 Huỳnh Thúc Kháng, Quận 1) Kỹ thuật Cao Thắng, nơi Bác Tôn theo học niên khóa 1915 - 1917; đặc biệt là Bảo tàng Tôn Đức Thắng (5 đường Tôn Đức Thắng, phường Bến Nghé, Quận 1) được thành lập theo Quyết định số 86/QĐ-UB ngày 18 tháng 5 năm 1988 của Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh, nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh của ông với tên gọi ban đầu là "Nhà trưng bày cuộc đời và sự nghiệp Chủ tịch Tôn Đức Thắng".

Bảo tàng Tôn Đức Thắng vừa được xây dựng mới và khánh thành vào ngày 03.01.2025, là bảo tàng danh nhân, nghiên cứu, sưu tầm, kiểm kê, bảo quản trưng bày, nơi lưu giữ và giới thiệu với khách tham quan những tài liệu, hiện vật có liên quan đến cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Chủ tịch Tôn Đức Thắng, tình cảm của nhân dân cả nước và bè bạn quốc tế đối với ông, nhằm mục đích là nơi giáo dục truyền thống bổ ích cho thế hệ trẻ.