Tiệm may ông Nguyễn An Khương, Khách sạn Chiêu Nam Lầu

Theo quyển sách "Nguyễn An Ninh - Tôi chỉ là cơn gió thổi", là hồi ký của người con, bà Nguyễn Thị Minh, viết về cha mình: "Từ cái ngày cả gia đình rời Tân An lên Sài Gòn, ông bà nội tôi mướn hai căn phố liền nhau ở đường Kinh Lấp nay là đường Nguyễn Huệ… Hai bên bờ kênh nhà cửa san sát, phố xá nhộn nhịp, dưới bến thì ghe thuyền tấp nập đến tận khuya. Thật là nơi thuận tiện giao thông, nhất là đường sông. Hai căn phố ông bà nội tôi mướn nằm bên trái nhà Xã Tây. Lúc đầu ông bà tôi lập khách sạn cho thuê phòng trọ và mở thử tiệm may vì bà nội và bà cô tôi may rất khéo. Sau này ba má tôi quen thân với ông Diệp Văn Kỳ mới nghe ông nói: "Nghe tiếng bà Chiêu Nam Lầu may khéo nên vua Thành Thái trước khi đi đày sang đảo Réunion đã đến may cả chục áo dài gấm"". Số 49 đường Charner là tiệm may của ông Nguyễn An Khương, thân phụ ông Nguyễn An Ninh. Nơi đây sau đó trở thành tiệm ăn và trên lầu là khách sạn Chiêu Nam Lầu. "Mục đích của Chiêu Nam Lầu là nơi chiêu hiền đãi sĩ của người Việt Nam, nơi gặp gỡ của anh hùng hào kiệt ba miền, nơi tá túc của những nhà ái quốc Bắc Trung lưu lạc vào Nam".

Năm 1899, ông Nguyễn An Khương, một danh sĩ tinh thông y học, Hán học và chữ Quốc ngữ, đưa gia đình lên Sài Gòn lập nghiệp, thuê 2 căn nhà liền nhau trên đường Kinh Lấp (nay là đường Nguyễn Huệ). Từ một tiệm may nhỏ, Chiêu Nam Lầu ngày càng trở nên nổi tiếng. Dưới sự quản lý và điều hành tài ba của vợ và chị ruột, cùng với sự giao thiệp rộng rãi của ông Khương, Chiêu Nam Lầu nhận được sự mến mộ trong giới trí thức, điền chủ, thương gia khắp Lục tỉnh và vùng Sài Gòn - Chợ Lớn nên Chiêu Nam Lầu ngày càng phát đạt, nổi tiếng khắp Nam Kỳ. Bản thân Nguyễn An Khương là người cấp tiến, du được sinh trưởng trong không khí nho học nhưng ông tham gia và cổ súy cho phong trào Minh Tân ở Nam Kỳ, tham gia viết báo cổ súy người Việt tham gia vào các lãnh vực kinh tế. Ông tự viết quảng cáo cho Chiêu Nam Lầu trên báo Lục Tỉnh Tân Văn số 8 (ngày 2/1/1908) như sau:

"Tiệm này có 3 từng, từng dưới thì bán cơm canh, cá thịt nấu theo cách An-nam và cách Tàu, lại có bán trà phe (cà phê) bánh mì, bánh bao và các thứ bánh điểm tâm, từng giữa thì các vật trân tu mĩ vị nấu theo cách An-nam và cách Tàu... các thứ bánh Tàu, bánh An-nam và trà ngon đặng cho liệt vị điểm tâm lúc sớm mai và giải muộn lúc ban trưa, còn từng trên chót thì dọn phòng ngủ đặng cho các vị phương xa đến đó mà nghỉ", (Sơn Nam, Phong trào Duy Tân ở Bắc Trung Nam - miền Nam đầu thế kỷ XX - Thiên Địa Hội và cuộc Minh Tân, NXB Trẻ, trang 202).

Tại đây, một trong những người con của ông Khương có dịp tiếp xúc với các danh sĩ đương thời, trở thành nhà cách mạng kiệt xuất: Nguyễn An Ninh. Và cũng tại Chiêu Nam Lầu, 21 giờ 30 phút, ngày 24.03.1926, Phan Châu Trinh, nhà cách mạng lớn của Việt Nam đầu thế kỷ XX, đã trút hơi thở cuối cùng chỉ ít giờ sau khi Nguyễn An Ninh bị thực dân Pháp bắt giam lần thứ nhất.